Murgaply belli mirasgär Ümür Esenowyň folklor materiallaryndan:

Ýedi ata. Adam ata, Nuh ata, öz ataň, azan ata, sünnet ata, ylym ata, gaýyn ata.

Ýedi arka. Ogul, agtyk, çowluk, ýuwluk, gowluk, geňlik, taňlyk.

Goýnuň ýedi ýaşyna çenli atlandyrylyşy. Guzy-tokly, işşek, öweç, maň, maňramaz, mälemez, yňramaz.

Myhman kabul etmegiň ýedi şerti: güler ýüzlülik, el uzadyp salamlaşmak, eline suw akydyp öýde ýerleşdirmek, iýdirip-içirmek, goramak, habaryny almak, ugratmak.

Aýal maşgalanyň ýedi gylyklylygy. Janymak (jan ýaly), telkiboz (giň göwrümli), ortamiýana, guba legzan (çaldy-goýdy), dars-daban (dogumly), düňňüle-dürs (halama-hars), şildirim-şip (gepçi-gybatçy).

Ýedi hazyna. Ekseň ekin. Baksaň goýun. Okasa oglan. Dokasa hatyn. Mäkiýan (towuk). Mädiýan (hanazat — tohum baýtal). Gäwiýan (sygyr).

Dagy sähedi bilmeseň üç ýedini bilmediňmi?
Baş ýedi. Toý ýedi. Öý ýedi. Boýny boşluk ýedi görgiň biri. Gyzyň görki, ýedi aýbyny ýapar. Ýedi ölçäp, bir kes. Ýedi ýekä garaşmaz. Ýediň biri ýeser. Ýediň enesi ýaly. Ýeser aýalyň ýedi dili bar. Ýeseriň ýedi ýere kessi ýeter. Ýigidiň ýedi görgüsi bar. Çüm höregem bolma, ýedi damagam. Ýaryndan aýrylan ýedi ýyl aglar. Ýedi ýyl geçi bakanyň kyrk ýylky aklyna nogsany ýeter. Aw ýedi aşyklygyň biri. Agşam nahardan soň, ýedi ädim ätmän ýorgana girme. Alty aga birigip ata bolmaz, ýedi ýeňňe birigip ene bolmaz. Dünýäniň ýediden birini göz alar, ýediden birinem düýekeş guradar. Ýedi arkama meňzemesemem, ýerden göterene meňzärin. Ýedi bidöwletiň birini gyzyl keýigiň yzynda gördüm. Ýedi gülmek — bir doýmak, bir doýmak — çala baýamak. Ýedi ýyldan mal ýaňylar. Ýedi ýaşar aty sygyryp suwa ýakma. Ýer ýedi ýyl ekeniňki. Ýediniň biri hana ýarar. Ýedi gapyda ýerlemekdik. Ýedi goruň biri gara.


Toplan: Meretgeldi ATABAÝEW,
Mary welaýatynyň Murgap etrabyndaky
3-nji orta mekdebiň mugallymy.
"Türkmen dünýäsi" gazeti, 02.02.2023

www.turkmenmetbugat.gov.tm